• 64% dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6,5 lat korzysta z urządzeń mobilnych, 25% – codziennie.
• 63% dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6,5 lat zdarzyło się bawić smartfonem lub tabletem bez konkretnego celu.
• 82% dzieci w wieku 9–17 lat codziennie korzysta ze smartfona, gdy łączy się z Internetem.
• 70% dzieci w klasach I–III szkoły podstawowej korzysta z Internetu przede wszystkim przez smartfony.
• U nastolatków średni czas obecności w sieci za pośrednictwem telefonu wynosi 188,3 minuty dziennie.
• Ponad 61% starszych nastolatków uważa, że powinno mniej korzystać ze smartfonów, ale jednocześnie 37,5% próbowało to zrobić – bez powodzenia. W tym samym badaniu co trzeci nastolatek (33,6%) wykazuje wysokie natężenie wskaźników problematycznego użytkowania Internetu (PUI), a trzech na stu – bardzo wysokim (3,2%).
• Średni wiek użytkownika systematycznie korzystającego z Internetu wynosi 9 lat i 7 miesięcy.
• Nastolatki po raz pierwszy używają Internetu mobilnego już średnio 30 minut
po obudzeniu.
Zalecany czas korzystania z ekranów przez dzieci i młodzież:
W raporcie, który Instytut Pokolenia przygotował wspólnie z Fundacją Projekt PL pojawiają się argumenty wskazujące, że regularne przekraczanie przez młodych ludzi granic bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych, powoduje nie tylko samotność, problemy z zaufaniem do innych ludzi, ale też wiele innych problemów zdrowotnych.
Według badań CBOS z 2021 roku młodzi ludzie mają coraz mniej kolegów i koleżanek w klasie, a ich wskaźnik samopoczucia jest coraz niższy. Co więcej okazuje się, że czynnikami mającymi największy negatywny wpływ na ich kondycję psychiczną są: nadużywanie Internetu, spadek liczby kolegów/koleżanek w klasie oraz coraz mniejsza częstotliwość podejmowania aktywności fizycznej.
Jak temu zaradzić? Zachęcamy do lektury!
Sprawdź siebie i swoje dziecko!
Jak rozpoznać cyberzaburzenia?
Etap I
Wchłanianie w sieć” – kluczowym czynnikiem wpływającym na dziecko jest tutaj wszechstronność urządzenia oraz atrakcyjność treści i relacji.
Obserwujemy następujące zachowania:
• nieustanne używanie smartfona, niezależnie od kontekstu sytuacyjnego („przyspawanie” do urządzenia)
• pojawienie się zaburzeń relacji wewnątrzrodzinnych w postaci powtarzającego się spóźniania dziecka na czynności rodzinne (np. posiłki) oraz próby ich odkładania w czasie („zaraz”, „już idę”, „nie jestem głodna”),
• przedkładanie relacji screen to screen nad face to face (dzieci stojące obok siebie lub przebywające w sąsiednich pokojach, a
porozumiewające się za pomocą komunikatorów),
• kompulsywna aktywność w sieci (natychmiastowe odpowiadanie na komunikaty z social mediów, nawet przy wykonywaniu istotnych zadań),
• obecność smartfonów przy ważnych czynnościach rozwojowych (np. odrabianiu lekcji, nauce w szkole),
• sprzeciwy wobec wyznaczonych przez rodziców i nauczycieli zasad korzystania z technologii cyfrowych,
Etap II
Postępujące „wchłanianie w sieć”, z jednoczesnym zanikiem
realnych relacji społecznych. Często obserwujemy zmniejsza-
nie aktywności edukacyjnej dziecka.
Wiodącymi elementami
zaburzeń są:
• wymuszanie na rodzicach wydłużania czasu korzystania ze smartfona (np. „muszę sprawdzić, jakie mamy zadania…”, „potrzebny mi jest do nauki…”), z jednoczesnym kontestowaniem uwag o braku kontroli nad korzystaniem z technologii cyfrowych,
• nieustanny kontakt z urządzeniem, nawet w takich sytuacjach, jak toaleta, posiłki czy prace porządkowe,
• pojedyncze absencje szkolne, szczególnie spóźnianie się na pierwszą lekcję oraz problemy z porannym wstawaniem,
• przysypianie na lekcjach,
• zauważalne pogorszenie wyników edukacyjnych w cyklu 3-4 miesięcy, bez istotnych przyczyn,
• rezygnowanie przez dziecko z zainteresowań pozaszkolnych, argumentowane brakiem czasu, przemęczeniem, brakiem zainteresowania,
• pojawienie się nocnej aktywności w sieci,
• szantażowanie rodziców, np. „będę chodzić do szkoły, jak będę mieć smartfon w nocy w swoim pokoju”,
• próby omijania programów kontroli rodzicielskiej i łamania „kontraktu cyfrowego”.
Etap III
Nasilone występowanie zaburzeń z dwóch pierwszych etapów
oraz postępująca społeczna izolacja dziecka oraz traktowanie
cyberświata jako wiodącego obszaru aktywności
• powtarzające się wielogodzinne, nawet wielodobowe izolowanie się dziecka w swoim pokoju z jednoczesną odmową
uczestniczenia w życiu rodziny,
• fizyczne blokowanie przez dziecko dostępu do pokoju,
• zaburzenie rytmu dobowego – nocna aktywność,
• agresja słowna lub fizyczna w przypadku rozmów o nadużywaniu korzystania ze smartfona,
• zmiana priorytetów życiowych – aktywność cyfrowa na pierwszym miejscu,
• częsta, wręcz nieustanna drażliwość dziecka,
• powtarzające się i długie absencje szkolne,
• widoczne zaniedbanie higieny osobistej i kultury żywienia,
• widoczne przemęczenie psychofizyczne,
• oznaki depresji i paniki oraz stany lękowe (szczególnie przy utracie kontaktu ze smartfonem).