Projekty Instytutu Pokolenia
olska zawsze wyróżniała się tle innych krajów europejskich. Większą wartość miały tu swobody obywatelskie, prawo do prywatności czy poczucie podmiotowości. Tak silna kultura, oparta o umiłowanie wolności osobistej, musiała wywierać wpływ na wszelkiego rodzaju relacje społeczne. Dlatego też inna niż w większości krajach europejskich była tu pozycja kobiet. W Rzeczpospolitej nie traktowano ich jako istot niezdolnych do samodzielnego myślenia czy funkcjonowania. Szlachcianki były traktowane jako równe mężczyznom. I choć przez wieki nie oznaczało to pełni praw politycznych, to jednak wywarły one ogromny wpływ na losy Polski. Szybko uznano też, że nie może być silnego i nowoczesnego kraju bez umożliwienia kobietom realizacji ich aspiracji. Stąd wzięły się organizacje, które za cel stawiały sobie podnoszenie poziomu wykształcenia młodych Polek. Najlepszym dowodem skuteczności tej działalności był sukces Marii Skłodowskiej-Curie, która została pierwszą kobietą laureatką Nagrody Nobla. I choć, jako osoba już dorosła, żyła, mieszkała i pracowała we Francji, nigdy nie zapomniała o swoim kraju i jego wyjątkowości.
Sukces Polki na Sorbonie i wśród światowej elity naukowej można traktować jako przypadek, ale wydaje się, że jak na przypadek, to zbyt dużo tu zamierzonych, zaplanowanych i z uporem realizowanych działań. Wiemy, że Polki mają wyjątkową siłę do przezwyciężania przeciwności. Pokazywały to w czasach niewątpliwie trudnych i udowadniają teraz, gdy różnego rodzaju bariery już zniknęły, a osiągnięcie sukcesu zależy od pracy, zaangażowania i konsekwencji.
Raport „Kobiety mają wybór. Zmiana sytuacji kobiet w Polsce w XX i XXI wieku” przygotowany przez Instytut Pokolenia, składa się z dwóch uzupełniających się części. Pierwsza opisuje sytuację kobiet w dzisiejszej Polsce, głównie w oparciu o sytuację z ostatnich 20 lat. Szeroko omawia politykę społeczną i programy prorodzinne, analizuje obecność kobiet w życiu publicznym i politycznym oraz przybliża sytuację demograficzną w naszym kraju. Druga część przedstawia rolę i znaczenie kobiet w życiu społecznym i politycznym I i II Rzeczpospolitej.
POBIERZ RAPORT „Kobiety mają wybór”
Wraz z publikacją Instytutu Pokolenia ukazał się raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego, przedstawiający sytuację kobiet z perspektywy społeczno-ekonomicznej (edukacja, zdrowie, rynek pracy).
Wyniki raportów obu Instytutów zostały ogłoszone podczas konferencji w Centralnym Domu Technologii, 15 maja 2023 r. Kontynuacją prezentacji raportów były dwa panele dyskusyjne: „Biznes i gospodarka w rękach kobiet” oraz „Wiele ról jedna kobieta – kobiety mają wybór”. W ramach projektu odbędą się także spotkania i dyskusje poświęcone tematyce poruszanej w obu raportach: w Poznaniu, Grudziądzu, Olszynie i Wrocławiu. Projekt „Kobiety mają wybór” jest organizowany we współpracy Instytutu Pokolenia z Fundacją PFR.
Pragniemy szczęścia, a tym szczęściem jest rodzina.
Aż 80 proc. Polaków wskazuje, że to rodzina daje szczęście (CBOS 2019). W dalszej kolejności zdrowie (55 proc), spokój (48 proc.), grono przyjaciół (45 proc.), szacunek innych ludzi (42 proc.). To potwierdza, że człowiek jest istotą relacyjną, potrzebującą innych osób wokół siebie. Relacje, zwłaszcza z najbliższymi, są dla nas ważniejsze niż bogactwo i dobrobyt (9 proc.), wykształcenie (10 proc.), czy praca zawodowa (36 proc).
Zdaniem prawie połowy Polaków (46 proc.) idealna liczba dzieci w rodzinie to dwoje, a co piąty badany (22 proc.) twierdzi, że chciał(a)by mieć troje dzieci. Prawie połowa Polaków ma niespełnione aspiracje pod względem liczby dzieci (41 proc.) i chciałaby mieć ich więcej niż ma obecnie! Jedynie co czternasta osoba (7 proc.) naszego społeczeństwa w ogóle nie myśli o rodzicielstwie. Średnio Polacy chcieliby mieć 2,28 dziecka. (CBOS 2022)
Skoro takie są wyniki badań społecznych, obrazujących pewne pragnienia, dlaczego wskaźnik dzietności (przeciętna liczba dzieci przypadająca na 1 kobietę) w Polsce w roku 2022 to zaledwie 1,38? A wg prognoz GUS oraz projekcji znajdujących się w projekcie Strategii Demograficznej 2040, liczba mieszkańców Polski do roku 2050 spadnie poniżej 35 mln, a do końca tego wieku będzie mniejsza niż 25 mln?
Wyróżnić możemy kilkanaście czynników mających wpływ na dzietność i kondycję rodzin. Niektóre znajdują się w agendzie priorytetowych działań rządowych, inne związane są z kwestiami społeczno-kulturowymi.
Co powoduje, że Polacy nie realizują swoich aspiracji w obszarze dzietności?
Ograniczenie tych barier może wpłynąć korzystnie na demografię i stan naszego społeczeństwa. Wokół tych tematów Instytut POKOLENIA będzie koncentrował swoje badania i realizował działania społeczne.
PROJEKTY BADAWCZE
PROJEKTY SPOŁECZNE
INSTYTUT POKOLENIA
Analizujemy, badamy, prognozujemy. Przygotowujemy badania, analizy i ekspertyzy w zakresie demografii w ujęciu polskim i międzynarodowym. W swoich działaniach uwzględniamy uwarunkowania społeczno-kulturowe zachodzących zjawisk. Wskazujemy kierunki zmian i inicjujemy działania, które mają prowadzić do pozytywnych przemian w społeczeństwie.
Misją Instytutu POKOLENIA jest troska o naszą przyszłość. Człowiek, aby mógł wzrastać i rozwijać się emocjonalnie, społecznie i kulturowo potrzebuje więzi. Tym miejscem w sposób naturalny powinna być rodzina, rozumiana szeroko, wielopokoleniowo - to w rodzinie wielopokoleniowej odnajdziemy cały przekrój społeczny.
Łącznikiem pomiędzy przeszłością i teraźniejszością są badania. Tylko sięgając w głąb możemy lepiej zobaczyć rzeczywistość, a w konsekwencji wpływać na trendy demograficzne: pozytywne wzmacniać, a niekorzystne powstrzymać, a nawet odwracać.
Od nas zależy przyszłość, mamy na nią wpływ i możemy zbudować dobry świat dla kolejnych POKOLEŃ. Chcemy, aby przeprowadzane przez instytut POKOLENIA analizy przybliżały nas do celu jakim są szczęśliwe rodziny i dobrze rozwijające się społeczeństwo. Dbając o więzi rodzinne i międzyludzkie zbudujemy POKOLENIA przyszłości. Zatrzymanie niekorzystnych trendów demograficznych jest możliwe.
Instytut POKOLENIA to państwowa jednostka budżetowa podległa Prezesowi Rady Ministrów.
ZESPÓŁ
Rada
Dr Bartosz Marczuk
Przewodniczący
Wiceprezes PFR, były Sekretarz Stanu w MRPiPS odpowiedzialny za sprawne i skuteczne wprowadzenie w 2016 r. programu Rodzina 500+, menedżer z doświadczeniem w zarządzaniu w administracji i komunikacji, ekspert z zakresu polityki społecznej.
Dr hab. Ewa Frątczak
Demograf i statystyk. Em. Profesor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, były członek Senatu SGH, były kierownik ds. studiów stacjonarnych przy Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH, były członek Komitetu Demograficznego Rady Europy, była przewodnicząca Komitetu Nauk Demograficznych PAN, były Sekretarz Generalny Rządowej Rady Ludnościowej, były członek Komisji ONZ Ludność i Rozwój, były kierownik Zakładu Metod Statystycznych i Analiz Biznesowych (d. Zakład Analizy Historii Zdarzeń i Analiz Wielopoziomowych) w Instytucie Statystyki i Demografii SGH, współtwórca kierunku studiów: Analiza Danych – Big Data na SGH. Członek Rady Rodziny przy Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej.
Prof. Łukasz Hardt
Profesor nauk społecznych w dyscyplinie ekonomia i finanse, kieruje Katedrą Ekonomii Politycznej na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Członek Rady Polityki Pieniężnej w kadencji 2016–2022.
Prof. Ewa Leś
Politolog, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 2009-2019 Kierownik Zakładu Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w Instytucie Polityki Społecznej WNPiSM, w latach 2001-2013 Kierownik Zakładu Badań Organizacji Non Profit w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Członek wielu ciał naukowych, opiniodawczych i eksperckich. Członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, sekcja: polityka społeczna, rodzina (2015 -2020) i Rady do spraw Społecznych Narodowej Rady Rozwoju (2021-).
Prof. Elżbieta Mączyńska
Polska ekonomistka, profesor, doktor habilitowany nauk ekonomicznych, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, specjalistka z zakresu systemów społeczno-gospodarczych, analizy ekonomicznej oraz finansów i wyceny przedsiębiorstw. Członek Komitetu Nauk Ekonomicznych PAN, Honorowy Prezes PTE. Związana ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie.
Prof. Przemysław Śleszyński
Członek i ekspert m.in. Komitetu Nauk Demograficznych PAN, Komitetu Badań nad Migracjami PAN, Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Rządowej Rady Ludnościowej, Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, Komisji Geografii Osadnictwa i Ludności Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Naukowej Rady Statystycznej GUS. Od 1997 r. zajmuje się m.in. badaniami ludnościowymi, rozwojem regionalnym i lokalnym, geografią transportu, elektoralną, estetyką krajobrazu, planowaniem przestrzennym. Ekspert instytucji rządowych i samorządowych. Pracuje w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
dr. hab. Mikołaj Jasiński
Socjolog, kierownik Centrum Analiz Danych Publicznych na Uniwersytecie Warszawskim, adiunkt w Katedrze Modeli Formalnych i Metod Ilościowych w Socjologii Wydziału Socjologii UW. Specjalizuje się w teorii wyboru społecznego (teoria gier kooperacyjnych) i statystyce. Ekspert w Ośrodku Przetwarzania Informacji - Państwowym Instytucie Badawczym, gdzie pracuje nad rozwojem Ogólnopolskiego Systemu Monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA).
Tomasz Cichocki
Działacz społeczny i samorządowy specjalizujący się w pracy z młodzieżą, założyciel i dyrektor niepublicznej szkoły podstawowej oraz liceum "Wyspa JP2".
Marek Wróbel
Prezes Fundacji Republikańskiej, absolwent Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2006-2007 był szefem gabinetu politycznego ministra gospodarki.
Dyrekcja
Michał Kot
dyrektor Instytutu POKOLENIA
Socjolog, ekspert w zakresie demografii, analizy polityk społecznych, badań socjologicznych, zarządzania w biznesie i nowych technologii. Autor wielu publikacji i raportów na temat demografii, polityki rodzinnej i wpływu nowych technologii na życie społeczne. Członek Rady Rodziny przy Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (kierunki: socjologia i matematyka). Prywatnie mąż i ojciec piątki dzieci.
Zastępcy dyrektora
Paweł Borządek
Absolwent kierunku Zarządzanie WSB, o specjalności kreowanie marki i PR. Od lat związany z doradztwem komunikacyjnym, strategicznym, kryzysowym, rynkiem kapitałowym i NGO. Kierował zespołami specjalistów, pracującymi dla firm prowadzących IPO i SPO jako zewnętrzny konsultant, audytor. Budował również kompetencje wewnątrz spółek i grup kapitałowych. Lider Akademii Familijnej. Były doradca Zarządu „Związku Dużych Rodzin Trzy Plus” i koordynator zespołu organizującego Zjazdy Dużych Rodzin. Prywatnie mąż i ojciec sześciorga dzieci.
Mariusz Staniszewski
Absolwent nauk politycznych na Uniwersytecie Wrocławskim. Autor książki „Polska wojna kulturowa”, były członek zarządu Polskiego Radia S.A. oraz prezes zarządu Techfilm sp. z o.o. Ekspert Fundacji Republikańskiej oraz Warsaw Enterprise Institut w zakresie polityki społecznej i strategicznej. Wcześniej zastępca redaktora naczelnego tygodnika „Wprost”, publicysta tygodnika „Do Rzeczy” oraz redaktor naczelny kwartalnika „Rzeczy Wspólne”. Kierował także działem krajowym „Rzeczpospolitej”.