Trudno o bardziej ekonomiczne pytanie niż to dotyczące gospodarowania budżetem domowym przez rodziny. Ma ono przecież miejsce w sytuacji ograniczonych zasobów i rosnących potrzeb. Odbywa się w warunkach niepewności. Jednocześnie od tego, na ile jest efektywne i skuteczne zależy wiele, bo przecież chodzi tu o rodzinę, warunki życia jej członków i w rezultacie o to, na ile jej potencjał będzie mógł być realizowany. Wreszcie chodzi o możliwość jej godnego życia.
Dochody gospodarstwa domowego zależą od wielu czynników – to oczywiste, ale już mniej oczywiste jest to, na ile sytuacja dochodowa gospodarstwa domowego zależy od jego typu. Przykładowo, czy w trudniejszej sytuacji finansowej w Polsce znajdują się rodziny wielodzietne czy też osoby samotnie wychowujące dzieci?
Istotne jest też to, jak te poszczególne typy gospodarstw domowych subiektywnie szacują swoją sytuację finansową. Wreszcie, gdy dyskutujemy problematykę gospodarowania budżetem domowym przez rodziny, to ważna jest również kompozycja ponoszonych przez nie wydatków. Jeszcze innym niezmiernie istotnym wątkiem jest fakt, jak silnie poszczególne typy gospodarstw domowych eksploatują zasoby, w tym te naturalne, środowiskowe. Wszystkie wspomniane zagadnienia poruszane są w niniejszym raporcie Instytutu Pokolenia.
(fragment wstępu)
Prof. Łukasz Hardt, Uniwersytet Warszawski, członek Rady Instytutu Pokolenia
Głównie wnioski płynące z raportu:
-
Większe rodziny osiągają wyższy dochód niż rodziny mniej liczne. Dzieci zatem motywują do pracowitości.
-
Wraz ze wzrostem liczby dzieci spada dochód rozporządzalny na osobę, co wymusza na rodzicach bardziej rozważne gospodarowanie finansami.
-
Wraz ze wzrostem liczby dzieci na utrzymaniu wzrasta udział przedsiębiorców w danej grupie. Co więcej, dochód rozporządzalny zwiększa się w bardzo szybkim tempie. Posiadanie większej liczby potomstwa sprzyja przedsiębiorczości i motywuje do wyższych wyników finansowych z działalności.
-
Dochód rozporządzalny na rodzinę, w przypadku gdy przynajmniej jeden rodzic zajmuje stanowisko kierownicze, w rodzinach z większą liczbą dzieci rośnie bardziej. Duża rodzina motywuje zatem do robienia kariery zawodowej.
-
Większe rodziny efektywniej zarządzają środkami i potencjalnie mniej szkodliwie oddziałują na środowisko.
-
W większych rodzinach pije i pali się mniej niż w mniejszych komórkach społecznych.