Program Czyste Powietrze 2025 – Nowe Zasady i Możliwości

Program Czyste Powietrze w 2025 roku przeszedł gruntowną reformę, wprowadzając nowe zasady, które mają lepiej wspierać osoby zagrożone ubóstwem energetycznym, uszczelnić system dofinansowań i zwiększyć efektywność energetyczną budynków. Od 31 marca 2025 roku beneficjenci mogą korzystać z uproszczonych procedur, większego wsparcia operatorów i budżetu zasilonego dodatkowymi 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego. Jakie zmiany zaszły i kto może skorzystać z programu?

Cel Programu – Walka ze Smogiem i Ubóstwem Energetycznym

Program Czyste Powietrze, działający od 2018 roku, ma na celu poprawę jakości powietrza w Polsce poprzez wymianę nieefektywnych źródeł ciepła, tzw. kopciuchów, oraz termomodernizację domów jednorodzinnych. W 2025 roku jego priorytety zostały rozszerzone o walkę z ubóstwem energetycznym, ochronę beneficjentów przed nieuczciwymi praktykami oraz zapewnienie realnych oszczędności na ogrzewaniu. Nowa odsłona programu kładzie nacisk na kompleksową modernizację budynków, aby zmniejszyć zapotrzebowanie na energię i emisję szkodliwych substancji.

Kluczowe Zmiany w Programie Czyste Powietrze 2025

Obowiązkowy Audyt Energetyczny i Termomodernizacja

Od 1 stycznia 2025 roku każdy beneficjent musi przeprowadzić audyt energetyczny, który określa, jakie prace modernizacyjne są potrzebne, aby budynek osiągnął wymagany standard energetyczny – zapotrzebowanie na energię użytkową poniżej 80 kWh/m² rocznie lub redukcję o co najmniej 40%. Termomodernizacja, obejmująca m.in. ocieplenie ścian, wymianę okien i drzwi czy izolację dachu, stała się obowiązkowa, jeśli budynek nie spełnia tych kryteriów. Po zakończeniu inwestycji wymagane jest także świadectwo charakterystyki energetycznej, potwierdzające poprawę efektywności.

Nowe Źródła Ciepła i Lista ZUM

W nowej edycji programu dofinansowanie obejmuje wyłącznie ekologiczne źródła ciepła, takie jak pompy ciepła, kotły zgazowujące drewno i kotły na pellet, które znajdują się na liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). Od 2025 roku pompy ciepła muszą mieć parametry potwierdzone w akredytowanych laboratoriach UE lub EFTA, a kotły gazowe zostały całkowicie wyłączone z programu, co wynika z unijnych wytycznych dotyczących zaprzestania wsparcia dla paliw kopalnych.

Wprowadzenie Operatorów i Prefinansowanie

Kluczową nowością jest system operatorów, najczęściej gmin, które wspierają beneficjentów na każdym etapie – od złożenia wniosku, przez realizację inwestycji, aż po jej rozliczenie. Współpraca z operatorem jest obowiązkowa przy najwyższym poziomie dofinansowania oraz przy prefinansowaniu, które wynosi do 35% kosztów i jest wypłacane na konto wykonawcy. W przypadku poziomu podwyższonego prefinansowanie jest opcjonalne, ale również wymaga wsparcia operatora.

Nowe Progi Dochodowe i Poziomy Dofinansowania

Program wprowadził trzy poziomy wsparcia, uzależnione od dochodów:

• Podstawowy poziom – do 40% kosztów kwalifikowanych (bez VAT), dla osób z rocznym dochodem do 135 000 zł.
• Podwyższony poziom – do 70%, dla gospodarstw z miesięcznym dochodem do 2 250 zł na osobę (3 150 zł w jednoosobowych) lub przedsiębiorców z przychodem do 40-krotności minimalnego wynagrodzenia rocznie.
• Najwyższy poziom – do 100%, dla osób z dochodem miesięcznym do 1 300 zł na osobę (1 800 zł w jednoosobowych) lub pobierających zasiłki, z limitem przychodu dla przedsiębiorców do 12-krotności minimalnego wynagrodzenia.
  Maksymalna dotacja na kompleksową termomodernizację i wymianę źródła ciepła może wynieść nawet 170 100 zł w najwyższym poziomie.

Uszczelnienie Systemu i Ochrona Beneficjentów

Reforma programu wprowadziła limity jednostkowe na koszty, takie jak ocieplenie przegród czy wymiana stolarki, aby zapobiec zawyżaniu rachunków przez nieuczciwych wykonawców. Dodatkowo, beneficjenci muszą być właścicielami nieruchomości przez co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku (z wyjątkiem spadków), co eliminuje nadużycia związane z fikcyjnym przepisywaniem domów. WFOŚiGW wprowadziło także surowsze kontrole i obowiązek posiadania OC przez wykonawców.

Dla Kogo Jest Program?

Program skierowany jest do właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych lub wydzielonych lokali mieszkalnych z księgą wieczystą, wybudowanych przed 31 grudnia 2020 roku. Dofinansowanie nie dotyczy budynków wielorodzinnych ani nowobudowanych. Osoby, które rozpoczęły inwestycje po 28 maja 2024 roku, również mogą ubiegać się o dotację, jeśli spełniają nowe wymagania.

Jak Skorzystać z Programu?

Wnioski składa się elektronicznie przez stronę gov.pl, urząd gminy lub Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Proces wymaga audytu energetycznego, a w przypadku najwyższego poziomu wsparcia – współpracy z operatorem. Szczegółowe informacje, w tym lista ZUM i operatorów, dostępne są na stronie czystepowietrze.gov.pl. Infolinia programu działa w dni robocze od 8:00 do 16:00 pod numerem 22 340 40 80.

Podsumowanie – Czyste Powietrze 2025 to Nowe Możliwości

Nowa odsłona programu Czyste Powietrze to krok w stronę bardziej efektywnej i sprawiedliwej transformacji energetycznej w Polsce. Dzięki większemu budżetowi, wsparciu operatorów i surowym zasadom dotyczącym efektywności energetycznej, program ma szansę realnie poprawić jakość powietrza, obniżyć rachunki za ogrzewanie i wspierać najbardziej potrzebujących. Jeśli planujesz termomodernizację domu, 2025 rok to idealny moment, by skorzystać z dostępnych dotacji.